Als er één vraag veel wordt gesteld dan is het deze wel: “Hoe zit het nu met nachtschades, zijn ze Paleo of niet, en waarom?”
En ik snap het helemaal, het is best verwarrend. Nachtschades zijn toch groenten? Waarom zouden die niet zo gezond zijn? Ik leg het je uit.
Wat zijn nachtschades?
De nachtschade maakt deel uit van een bepaalde plantenfamilie. Hieronder vallen de gewone aardappel (de zoete aardappel is afkomstig van een andere familie en is dus géén nachtschade), tomaat, aubergine, pepers (niet peperkorrels), goji-bes en paprika.
Zijn nachtschades Paleo, of niet?
Nachtschades passen om verschillende redenen niet binnen een Paleo voedingspatroon. Allereerst zijn de nachtschades van origine afkomstig uit Zuid-Amerika, de eerste mens kwam uit Afrika (deze continenten waren toen al los van elkaar). Om die reden kan de nachtschade niet tot het oorspronkelijke dieet van de mens hebben behoord en is het lichaam er dan ook niet optimaal op aangepast.
Een belangrijkere reden is de aanwezigheid van verschillende antinutriënten in de nachtschades. Antinutriënten zijn stofjes die de plant aanmaakt om zijn nakomelingen te beschermen. Zie het als een moeder beer die zijn kleintjes verdedigt ten koste van alles! Een plant kan natuurlijk niet grommen en bijten, dus die zorgt ervoor dat zijn ‘kleintjes’ op een andere manier worden beschermd. Planten doen dat door middel van antinutriënten. Daarmee veroorzaken ze een zodanig vervelende reactie in het lichaam van het mens of dier wat het op eet, dat diegene het de volgende keer wel laat om die plant te eten. Zo zorgt de plant ervoor dat zijn zaadjes in de grond terecht komen en er nieuwe planten gaan groeien.
In de mens beschadigen antinutriënten de darmwand, kunnen ze ontstekingsreacties veroorzaken en ontregelen ze zo het immuunsysteem. Veel mensen met een auto-immuunziekte zijn dan ook erg gevoelig voor nachtschades. Zeker wanneer het een ziekte betreft die de gewrichten aan tast.
Ben jij er gevoelig voor?
Hoe kom je er achter of je gevoelig bent voor nachtschades? Dat is simpel. Zet ze 30 dagen absoluut niet op je menu. Na die 30 dagen kun je ze weer rustig gaan eten. Voel je daarna een groot verschil qua energie, stemming, spijsvertering of wellicht pijn? Dan is de kans heel groot dat je gevoelig bent voor nachtschades. Heb je nergens last van? Dan kun je ze zo nu en dan best eten. Maar lees nog even door, want niet iedere nachtschade is hetzelfde.
Niet iedere nachtschade is hetzelfde
Nachtschades bevatten dus antinutriënten en die hebben een nadelig effect op het lichaam. Dit effect is erger wanneer je er gevoelig voor bent. Oké. Maar gelukkig is hier een nuance in aan te brengen. Niet iedere tomaat of paprika bevat namelijk evenveel antinutriënten, en op die manier is niet iedere tomaat of paprika (of andere nachtschade) even nadelig voor het lichaam.
Wat het verschil maakt? De zon!
Rijping in de zon zorgt ervoor dat de hoeveelheid antinutriënten in nachtschades afneemt. Helaas is niet iedere rijpe tomaat (of paprika, of aubergine, etc.) die je in de supermarkt vindt ook daadwerkelijk in de zon gerijpt. Deze groenten worden veelal in kassen gekweekt, of ze worden onrijp geplukt. Vervolgens komen ze in een chemisch proces terecht waarbij deze groenten kunstmatig worden gerijpt: de tomaat wordt rood. Dit heeft echter haast geen invloed op de hoeveelheid antinutriënten in die groenten, deze hoeveelheid blijft hoog.
Een in de kas gekweekte tomaat die chemisch is gerijpt, bevat dus aanzienlijk meer antinutriënten dan een tomaat die lekker in de zon is gerijpt. Een tomaat uit je eigen moestuin bijvoorbeeld, of eentje van de biologische boer!
Wanneer je de zon lekker zijn werk laat doen en de groenten de tijd geeft om op te groeien en te rijpen, zijn ze veel gezonder voor je. Dus kies je er toch voor om nachtschades te eten: zorg er dan voor dat ze in de zon zijn gerijpt.
Wil je snel weten of nachtschades iets voor jou zijn, of dat je ze beter kunt vermijden? Bekijk dan zeker onderstaand filmpje.
Comments 47
Vraagje: zou je dat uitproberen van gevoeligheid voor bepaalde producten ook per product kunnen doen of zou je dan alle nachtschade tegelijk moeten mijden?
Je zou het per product kunnen doen, want de gevoeligheid kan per soort verschillen. Ik denk wel dat het t meest betrouwbaar is wanneer je alle nachtschades 30 dagen vermijdt, en ze daarna één voor één probeert. Dan weet je echt duidelijk waar je eventueel op reageert.
Bevat een aardappel (die onder de grond groeit) dan per definitie meer antinutriënten dan tomaat of aubergine?
Ik heb werkelijk geen idee! Sorry, maar daar kan ik geen antwoord op geven…
Is dit niet appelen met peren vergelijken?
Aardappelen zijn delen van de wortel terwijl tomaten de vruchten zijn.
Een aardappel die licht ziet (stuk uit de grond komt) wordt ook groen en minder geschikt voor consumptie.
Mooi en duidelijk beschreven. Nu snap ik het. En nou maar hopen dat er geen verschil optreedt als ik ze uitban, want ik ben gek op de nachtschades…
Hoe zit het met tomaten die verhit en verwerkt worden tot b.v. soep?
Hebben die nog dezelfde antinutriënten of heeft verhitten invloed?
Verhitten heeft wel wat invloed, maar je krijgt de antinutriënten er niet mee weg in vergelijking met zongerijpte tomaten.
Ik hoop juist wel dat ik er gevoelig voor ben ! niet dat ik ze niet lust maar ik heb altijd pijn met
onverklaarbare reden ! wie weet….. daar laat ik graag de tomaat voor staan !!!!
Hoi Marinka,
Ik begreep uit de website van Mitchell dat aubergine wel paleo is en eet dit elke avond (ipv aardappelen). Maar nu had ik mij ingeschreven voor uw gratis cursus en ontvang de paleo basislijst en zie tot mijn verbazing dat aubergine geen paleo is. Nu ben ik in de war. Kunt u mij een verklaring geven waarom hier verschil in is per persoon?
Hi Lisette! In bovenstaande artikel staat alles helemaal duidelijk uitgelegd, waarom de ene persoon wel prima tegen nachtschades kan, en waarom anderen juist niet. Lees het dus nog eens goed door.
Ben gluten- en lactosevrij en was er al achter gekomen dat effectief de groenten van de nachtschadefamilie me parten speelden. Dank u voor de uitleg, nu weet ik waarom !
Bedankt. Duidelijk ik had er totaal geen weet van. Maar wel vaak pijn. Ik ga het uitproberen.
Beste Marinka,
Gaat het hier ook om de gedroogde kruiden? Dus gedroogde cayenne peper, chili poeder en paprika poeder? Of is hierbij ook de biologische, zongerijpte, variant aanbevolen?
Alvast bedankt!
Dat geldt inderdaad ook voor de gedroogde varianten 🙂
Wow, Marinka, duidelijk uitgelegd. Dank je. En nu snap ik ook waarom ik al nooit tegen paprika chips kon vroeger. Ik hen suiker, melk, gluten en nachtschade als uitsluitingsdieet uitgebannen ivm artrose. Eigenlijk was
’t veel minder moeilijk dan ik dacht. Veel nieuwe groente-vrienden gevonden…. En voel me stukken beter. Meer energie. Vrolijker.
Ik had ook al jaren last van Herstdepressies. Dit jaar…… No way!!!!
Helaas is de artrose pijn in mijn duim gewrichten er niet niet minder op geworden..
Maar hoe dan ook, ik voel me veel beter en ga er eigenlijk gewoon mee door.
Hoewel, af en toe een tomaatje of een stukje kaas… Mmmm. Het is immers geen straf..
En als ik me daarna niet zo goed voel, ga ik het vanzelf wel mijden. Ik weet nu het verschil.
Heb jij enig idee, als voeding psycholoog, waarom mensen zo vaak dingen eten die zo slecht voor ze zijn? Je zou toch denken dat je intuïtie ( die bij mij verder best goed functioneert) je zou waarschuwen tegen bv nachtschadegroente. Of zijn t verslavingen net als suiker en kaas?
Dat vind ik ook een interessante vraag! (De laatste van Maria de Valk). Erg benieuwd naar het antwoord.
Als je goed naar je lichaam luistert, dan geeft je lijf zelf aan waar het behoefte aan heeft (of juist niet goed tegen kan). Gezond eten lukt echter de meeste mensen niet wanneer ze dit onder het mom van discipline, wilskracht en/of zelfbeheersing doen. Meer hierover lees je in dit artikel: https://www.eetpaleo.nl/eating-psychology/gezond-eten-discipline/
Dank voor de duidelijke info! Vraagje nog: is paprikapoeder wel oké? Omdat dit wellicht in de zon wordt gedroogd?
Nachtschades zijn alleen oké als je er tegen kunt, dat verschilt per persoon.
Heel duidelijk, ik heb de nachtschade groenten ook uit mijn eetpatroon gehaald sinds 1week. Volgens mij horen daar ook nog courgette en komkommer bij?
De nachtschade maakt deel uit van een bepaalde plantenfamilie. Hieronder vallen de gewone aardappel (de zoete aardappel is afkomstig van een andere familie en is dus géén nachtschade), tomaat, aubergine, pepers (niet peperkorrels), goji-bes en paprika. Dus courgette en komkommer horen daar niet bij.
Andere sites/onderzoeken geven aan dat courgette er wel bijhoort?
Heb je daar bronnen van Michelle? 🙂
Ik lees ook dat bij de ene site courgette wordt vermeld als nachtschade en andere sites weer niet..
Beste mensen,
Na jaren onrustige buik en ontstoken verhemelte ben ik er achter gekomen dat het aan de nachtschaden ligt. Ik hoef maar 1 kruimeltje paprikapoeder binnen te krijgen of mijn verhemelte reageert met een kleine ontsteking. Als ik meer eet, dan raakt mijn gehele verhemelte ontstoken. Vroeger had ik altijd ruzie met de tandarts die zei dat ik niet goed poetste en dat ik bovendien maar veel vitamine C moest nemen. Dus, dan maar een rauwe paprika op mijn boterham, zooo gezond…….Als ik buitenshuis eet, geef ik altijd mijn nachtschadegevoeligheid aan. Het verbaast mij dat het niet meer bekend is, want het komt niet op de officiele lijst met allergieen voor. Ik vraag mij af hoe daar iets aan gedaan kan worden
Hee Lous, hmm snap het ja! Door zelf heel veel promo te maken en mensen te onderwijzen over nachtschades. Zo zal dit beetje bij beetje bij mensen bekend worden.
Hoi Lous,
Zo te lezen heb ik een maatje gevonden. Ik heb hetzelfde als jij met paprikapoeder. Een klein beetje op mijn lippen en ik heb de blaren erop staan. Dus laat staan de rest van mijn mond.
Bij een vliegreis aangegeven dat ik allergies ben voor nachtschaden en dan toch aubergine krijgen. Tomaat moet ik altijd apart vermelden omdat mijn gezocht daarvan opzwelt en uitslag van krijg. Nee nachtschaden komen al 8 jaar niet meer voor in mijn dieet. Het zou mooi zijn om ze toegevoegd te krijgen op een officiële lijst met allergieën.
Hoe zit het eigenlijk met zoete punt paprika?? Is dat ook een nachtschade??
Paprika = paprika = nachtschade 🙂
Vraagje : is het telkens de hele vrucht of vooral de schil? zitten de meeste “aanvalsstoffen” (antinutriënten) vooral in de schil of evenveel in de hele vrucht?
Wel heel interessant, ik denk dat ik nu weet waarom ik soms ineens zo’n opgezwollen lippen / wang / tong heb terwijl ik vond dat ik net heel gezond aan ’t eten was ?
Hee Karen,
Vervelend zeg!! Het is inderdaad de hele vrucht. Hopelijk is dat idd de reden van die opgezwollen dingen!
Zongedroogde tomaatjes uit een potje kan dat wel of is dit ook per persoon verschillend
Nope het blijven tomaatjes 🙂
Als je gewassen uit de nachtschadefamilie overdag eet, dan is er helemaal geen probleem! Nacht + schade, weet je wel.
hahahah!
Bedankt voor dit duidelijke stuk!
Ik vraag me af..
Wanneer mijn lichaam behoefte heeft aan bijv. tomaat, en de tomaat zongerijpt is etc. Wegen de potentiële goede nutriënten dan wel op ten opzichte van de antinutriënten?
Ik bedoel te zeggen, heeft bijv. een tomaat dan wel een positieve impact op het lichaam wegens de nutriënten die wél goed zijn? of wegen die niet op tegen de antinutriënten? Ik begrijp dat dit lastig meetbaar is wegens de factoren waar het van afhangt.
Ik ben nieuwsgierig of ik dan enkel en alleen tomaat eet uit psychische behoefte of dat mijn lichaam er ook echt nog wat uithaalt.
Alvast bedankt! <3
Groetjes Nikki
Hoi Nikki,
Leuk vraagstuk vinden wij dit! En zoals je aangeeft afhankelijk van meerdere factoren..
De tomaat (in dit geval) heeft natuurlijk prachtige nutriënten waar je lichaam echt wel wat mee kan. Maar ben je er gevoelig voor dan zijn er nog zoveel andere opties om deze nutriënten ook binnen te krijgen waarbij de antinutriënten ontbreken. Bij een overgevoeligheid voor de nachtschadefamilie zouden wij adviseren de tomaat lekker te laten liggen bij de rest van de rode rakkers 🙂 Maar voelt iemand zich hier prima bij, dan lekker van genieten!
Groetjes Team EetPaleo
Nachtschade zijn echt niet ok voor ons . Onze zoon kreeg ernstige kinderreuma gediagnostiseerd jaren aan de mtx en ziekte van chroon spuiten geleefd . T was zo erg dat hij constant in een rolstoel zat en terug heeft moeten leren lopen . Uiteindelijk kwamen we bij een arts en die zei dus nachtschade t probleem was bij hem . Gestopt met nachtschade en nu hebben we t al zover dat hij niet meer gespoten wordt en weer normaal functioneerd .
Wat een bijzonder verhaal Iris en heel goed te lezen er een arts is geweest die het gezien heeft!!
Ik hoop dat jullie verhaal veel aandacht mag krijgen en veel mensen mag bereiken. Er zijn zoveel meer mensen die ermee geholpen kunnen worden.
Groetjes Charlotte | Team EetPaleo
Als kind weigerde ik bepaalde dingen te eten, ik zei altijd dat ik er buikpijn van kreeg: tomaten, melk, kaas, paprika, bonen etc. Ik heb heel wat straf gekregen omdat ik mijn bord niet leeg at. Vaak buikpijn, altijd snotterig, altijd onstoken kaken. Dronk ook nooit koffie of thee, alleen maar water. Later, toen ik ging studeren en zelf ging koken at ik al die dingen wel, de buikpijn had ik niet meer, het snotteren was weg, ontstoken kaken ook. Tot ik in de overgang kwam. Ineens waren alle klachten weer terug, alleen nog veel erger. Het heeft lang geduurd eer ik het verband legde met de dingen die ik at die ik als kind vermijdde. Heel af en toe laat ik me nog wel eens gaan, en eet met mijn gezin mee als er bv iets met tomaten op het menu staat. Of ik probeer een klein kopje koffie na het eten. Binnen een kwartier heb ik echter al spijt, want dan verga ik van de jeuk, m’n neus begint te lopen, en ik kan wel de hele avond op de wc blijven zitten omdat ik helemaal leegloop. Aardappellen schillen? Tegenwoordig doe ik dat echt met handschoenen aan. Volgens mijn huisarts zit het tussen mijn oren. En de buikpijn komt volgens hem door de stress (?). Kan het zijn dat allergieën hormoongerelateerd zijn?
Author
Wat ontzettend vervelend voor je Marjolijn. Wat je zegt kan zeker kloppen. In de overgang kunnen de hormonale schommelingen zorgen voor een toename van histamine en daarbij dus meer gevoeligheid voor klachten en symptomen. Oude allergiën kunnen weer de kop op steken en nieuwe kunnen zich aandienen.
Ik hoop dat je onder controle kunt krijgen / houden.
Sterkte, je bent hartstikke goed bezig door zo bewust te zijn van alles.
Hallo,
Betekent dit dat ook Ashwagandha niet goed is?
Dit behoort, als ik het goed heb, ook tot de nachtschade.
Groet,Janneke
Hoi Janneke,
In ashwagandha zitten inderdaad stofjes die nachtschaden bevatten. Mensen met een gevoeligheid voor nachtschaden reageren bij ashwagandha voornamelijk op het zogenaamde stofje “steroïd lactone Withanolide A”
Dit stofje komt voornamelijk voor in de bladeren van ashwagandha en niet zozeer in de wortels die gebruikt worden om het KSM-66® ashwagandha-extract te verkrijgen.
Dit maakt de kans op een nachtschadereactie logischerwijs kleiner, maar het valt niet volledig uit te sluiten dat je een reactie kunt hebben op ashwagandha-extract.
Geldt dit dan ook voor de tomatenpuree? Je weet namelijk niet of die gemaakt is van zongerijpte tomaten.
a, tomatenpuree valt onder nachtschade, omdat het gemaakt is van tomaten, die tot de nachtschadefamilie (Solanaceae) behoren. Het maakt niet uit of de tomaten voor de puree zongerijpt zijn of op een andere manier zijn gerijpt; de plantensoort blijft hetzelfde.
De mogelijke gezondheidsrisico’s die worden geassocieerd met nachtschade, zoals gevoeligheid voor alkaloïden, zijn inherent aan de plantensoort zelf, niet aan de manier waarop de tomaten worden gerijpt. Tomatenpuree, net als andere tomatenproducten zoals tomatensaus of ketchup, bevat dus ook deze alkaloïden en valt daarom onder nachtschadegewassen.
Hallo,
Ik eet /at al 2 jaar nachtschadevrij. Nu probeer ik uit tegen welke nachtschadeproduct ik wel kan en welke niet. Ik heb een paar weken geleden een paar eetlepels tomatenblokjes uit blik gebruikt voor een pastagerecht. Tot mijn verbazing geen last. Twee dagen geleden één verse tomaat gebruikt in grote pan pasta maar en nu weer heel veel last van pijn in buik en diarree.
Wat is het verschil tussen die tomatenblokjes en verse tomaat?
Groet, Joke